Jakie zmiany są planowane w zatrudnianiu cudzoziemców? 

• Głównymi założeniami w najnowszym projekcie nowelizacji ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców, jest całkowita elektronizacja postępowania – ubiegania się o zezwolenie na pracę przez cudzoziemca lub świadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, na zasadzie umowy cywilnoprawnej. Postępowanie odwoławcze również będzie prowadzone elektronicznie. Od złożenia decyzji, po jej odbiór – poprzez specjalny system teleinformatyczny na praca.gov.pl. Dzięki systemowi nastąpi szybka weryfikacja czy cudzoziemiec podjął i wykonywał pracę zgodnie z wydanym zezwoleniem na pracę.
• Projekt ustawy nie przewiduje wymogu przedstawienia w postępowaniu o wydanie zezwolenia na pracę informacji starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy. W praktyce oznacza to, likwidację instytucji tzw. testu rynku pracy. Większość pracujących w Polsce cudzoziemców to obywatele 6 państw, którzy pracują na podstawie oświadczeń i którzy już teraz są zwolnieni z testu rynku pracy (Armenia, Białoruś, Gruzja, Mołdawia, Rosji i Ukraina). Pozostali cudzoziemcy zwolnieni z testu rynku pracy to osoby wykonujące zawody deficytowe na rynku pracy, np. informatycy. Ze względu na sytuację geopolityczną, postanowiono o likwidacji testu rynku pracy, gdyż przy możliwym raptownym napływie cudzoziemców, mogłyby wystąpić problemy w dokumentacjach i ich zawiłościach.
• Państwowa Inspekcja Pracy, Straż Graniczna, Krajowa Administracja Skarbowa, ZUS i KRUS dzięki dostępowi do nowoczesnego systemu teleinformatycznego, będą miały szerszy wgląd do działań pracodawcy oraz nadzór nad nieprzepisowymi działaniami osób chcących zatrudnić cudzoziemców lub okazania przesłanek odmowy wydania zezwolenia na pracę cudzoziemca – w szczególności dzięki możliwości sprawdzenia uprzedniej karalności pracodawcy.
• Stworzona zostanie Centralna Baza Ofert Pracy (CBOP). Będzie stanowiła narzędzie pomocnicze przy badaniu, czy wynagrodzenie oferowane cudzoziemcowi jest porównywalne do wynagrodzeń obywateli polskich zatrudnionych na podobnych stanowiskach na danym lokalnym rynku pracy. W przypadku, gdy kwota wskazana we wniosku o wydanie zezwolenia na pracę będzie niższa niż ta w CBOP, system informatyczny będzie automatycznie weryfikował wysokość wynagrodzenia, jednocześnie informując wnioskodawcę o niespełnieniu warunku udzielenia zezwolenia na pracę.
• Nastąpi również mocniejsza kontrola pracodawców, którzy chcą zatrudnić obcokrajowców, przez instytucje państwowe, Przesłanką odmowy wydania zezwolenia na pracę cudzoziemca będą zaległości pracodawcy w opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne za okres przekraczający 2 miesiące.
• Według założeń projektu ustawy, nastąpią ułatwienia dotyczące zatrudnienia cudzoziemców na podstawie umów o pracę (np. wnioski o wydanie zezwolenia na pracę oraz oświadczenia będą załatwiane w pierwszej kolejności).
• Zezwolenie na pracę będzie można wydać, jeżeli wymiar czasu pracy będzie nie mniejszy niż ¼ pełnego wymiaru czasu pracy w miesiącu lub 10 godzin tygodniowo. Celem takiego rozwiązania jest ograniczenie nadużyć polegających na deklarowaniu zaniżonego czasu pracy w celu bezprawnego zaniżenia kosztów pracy.
• Jest proponowane usprawnienie procedury wydania nowego zezwolenia na pracę, jeżeli cudzoziemiec wykonywał pracę zgodnie z poprzednio wydanym zezwoleniem na pracę. System teleinformatyczny pozwoli na sprawdzanie, czy w związku z pracą cudzoziemca odprowadzane były składki na ubezpieczenie społeczne, zaliczki na podatek dochodowy. Jeśli tak było, na indywidualnych kontach pracodawcy i pracownika na miesiąc przed upływem terminu ważności zezwolenia na pracę wyświetli się komunikat o możliwości złożenia wniosku o nowe zezwolenie na pracę. Powiadomienie o niepodjęciu pracy, przerwie lub jej zakończeniu będzie dokonywane za pomocą systemu teleinformatycznego. Zostanie również odnotowane skrócenie okresu przerwy w pracy, związanego z obowiązkiem powiadomienia, z 3 miesięcy do 30 dni.  
• Zrezygnowano z odrębnej regulacji przedłużenia zezwolenia na pracę, przewidując jednocześnie możliwość kontynuacji pracy u tego samego pracodawcy, wszystko z pomocą systemu teleinformatycznego.
• Projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców wprowadzi zasadę, że wymiar kary grzywny za wykroczenie nielegalnego powierzania pracy cudzoziemcom powinien być proporcjonalny do liczby cudzoziemców, którym powierzono pracę nielegalnie.
• Przewidziano skutek wygaśnięcia umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej w przypadkach, gdy cudzoziemiec utracił uprawnienie do wykonywania pracy na terytorium RP.
• W celu zwiększenia elastyczności zezwoleń na pracę w projekcie przewidziano możliwość zmiany warunków określonych w zezwoleniu na pracę, jeżeli po uwzględnieniu nowych okoliczności pozostaną spełnione przesłanki wydania zezwolenia na pracę. Instytucja ta znacząco ułatwi dokonywanie zmian w treści zezwolenia na pracę w uproszczonym postępowaniu administracyjnym bez konieczności dokonania opłaty związanej z nowym wnioskiem
• Przesłanki udzielenia zezwoleń na pracę mogą się różnić w zależności od województwa.
• Organem właściwym w sprawach dotyczących wpisu oświadczenia do ewidencji oświadczeń będzie starosta właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania pracodawcy. Starosta będzie właściwy zarówno w sprawie wpisu oświadczenia do ewidencji oświadczeń jak też odmowy wpisania oświadczenia. Powiatowy urząd pracy, który nie jest organem w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego nie będzie upoważniony do dokonywania wpisów oświadczeń do ewidencji.
• Złożenie oświadczenia w celu jego wpisu do ewidencji oświadczeń będzie wymagało złożenia jednorazowej opłaty, która nie będzie podlegała zwrotowi. Projekt przewiduje, że dopuszczalna wysokość opłaty nie może przekroczyć 25% minimalnego wynagrodzenia na pracę.