Po raz kolejny otrzymuję do audytu Regulamin Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych gdzie zapisano: „Treść Regulaminu ZFŚS uzgodniono z radą pracowników.” Wydaje mi się, że rada pracowników nie ma ustawowych kompetencji uzgadniania Regulaminu ZFŚS.  

Po pierwsze należy w tym miejscu zadać sobie pytanie jakie są uprawnienia rady pracowników. Ewentualnie czy rada pracowników może pełnić funkcję „pracownika wybranego przez załogę do reprezentowania jej interesów”, bo chyba nikt nie ma wątpliwości, że rada pracowników nie jest związkiem zawodowym. Pamiętajmy, że w myśl art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z Funduszu oraz zasady przeznaczania środków Funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie uzgodnionym przede wszystkim z zakładową organizacją związkową (w związku z art. 27 i art. 30 ust. 6-7 ustawy o związkach zawodowych). Oczywiście nie każdy pracodawca objęty jest działalnością związku zawodowego dlatego ustawodawca przewidział w zakładach nieuzwiązkowionych konieczność uzgodnienia Regulaminu z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów. Jeżeli zapiszemy, że „Treść Regulaminu ZFŚS uzgodniono z radą pracowników” to powstaje zasadne pytanie o zgodność takiego zapisu z obowiązującym stanem prawnym.

KOMPETENCJE RADY PRACOWNIKÓW

Otóż w moim przekonaniu rada pracowników nie może być uznana za „pracownika wybranego przez załogę do reprezentowania jej interesów”, jak stanowi ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Dlaczego? Ponieważ art. 13 i 14 ustawy z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji przyznaje konkretne uprawnienia informacyjno-konsultacyjne radzie pracowników i nie ma wśród nich uzgadniania Regulaminu ZFŚS.

Pracodawca przekazuje radzie pracowników informacje dotyczące:

• działalności i sytuacji ekonomicznej pracodawcy oraz przewidywanych w tym zakresie zmian;
• stanu, struktury i przewidywanych zmian zatrudnienia oraz działań mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia + prowadzi w tych sprawach konsultacje;
• działań, które mogą powodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia + prowadzi w tych sprawach konsultacje.

Jak z powyższego wynika, rada pracowników jest przedstawicielstwem wybranym  w ściśle określony sposób do reprezentowania konkretnych wskazanych wyżej interesów. Rada nie reprezentuje wszystkich interesów, a jedynie te, które ustawodawca przekazał jej w ustawie o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji. Przepis Regulaminu ZFŚS, który stanowi o uzgodnieni z radą pracowników Regulaminu ZFŚS jest więc w mojej ocenie niewłaściwy. Jednocześnie zdaję sobie sprawę, że nie jest łatwo angażować pracowników do podmiotów przedstawicielskich i skoro pracownicy wybrali radę pracowników, najłatwiej jest z nią prowadzić uzgodnienia wykraczające poza ustawę o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji. Skoro więc ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych nie określa żadnego trybu wyłaniania przedstawiciela pracowników należy go stworzyć w taki sposób aby przedstawicielem pracowników był członek rady pracowników np. formułując przepisy w sposób poniższy:  

• Treść Regulaminu ZFŚS uzgodniono z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów.
• Pracownika do reprezentowania interesów załogi w sprawach związanych z działalnością socjalną wybrano spośród członków rady pracowników na ogólnym zebraniu pracowników / w trybie obiegowym / głosowaniu z urną / w trybie głosowania elektronicznego (*właściwe wybrać).

Powyższa propozycja przepisów Regulaminu ZFŚS, które wskazują na powołanie reprezentacji równoległej do rady pracowników, choć ze względów praktycznych spośród członków rady pracowników, będzie dla pracodawcy bezpieczniejsza aniżeli jednoznaczne przesądzenie, że wyłączną kompetencję do uzgodnienia Regulaminu ZFŚS ma rada pracowników. Ustawodawca nie przyznał jej uprawnienia do uzgadniania działań związanych z działalnością socjalną pracodawcy.

O tym, że dyskusyjna jest kwestia wykorzystywania rady pracowników do różnych uzgodnień również np. przedłużenia okresów rozliczeniowych świadczą wypowiedzi doktryny. Pogląd przeciwko uznaniu rady pracowników jako organu przedstawicielskiego, który ma kompetencję do zawierania porozumienia o przedłużeniu okresów rozliczeniowych wyraził m.in. A. Sobczyk w „Przedłużone okresy czasu pracy”, PiZS Nr 2009/10, s.19.     

epr

---

SZKOLENIE - Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych z audytem Regulaminu