Blog Kadrowy
Co z ochroną jeżeli po 1 stycznia organizacja związkowa straciła status reprezentatywnej?
Po raz kolejny otrzymałam pytanie o zakres czasowy ochrony związkowej po dniu 1 stycznia, gdy dotychczas reprezentatywna organizacja zakładowa traci przymiot reprezentatywności ze względu na nowe wyższe progi związkowej reprezentatywności. Uznałam więc, że warto wspomnieć na blogu o przepie przejściowym ustawy nowelizującej, który tę kwestię rozstrzyga.
Czym jest ochrona działaczy związkowych?
To wzmożone gwarancje zatrudnienia, które polegają na tym, że pracodawca bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej nie może wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku prawnego ze wskazanym uchwałą zarządu jego członkiem lub z inną osobą wykonującą pracę zarobkową będącą członkiem danej zakładowej organizacji związkowej, upoważnioną do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy. Ponadto, pracodawca nie może zmienić jednostronnie warunków pracy lub wynagrodzenia na niekorzyść osoby wykonującej pracę zarobkową - z wyjątkiem przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także jeżeli dopuszczają to przepisy odrębne (art. 32 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych). Wspomniana ochrona co do zasady przysługuje przez okres określony uchwałą zarządu, a po jego upływie - dodatkowo przez czas odpowiadający połowie okresu określonego uchwałą, nie dłużej jednak niż rok po jego upływie.
Wyższe progi reprezentatywności po 1 stycznia 2019 r.
Ustawodawca nowelizując przepisy ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 263) w zasadzie określił co dzieje się z ochroną szczególną działaczy związkowych, gdy zmiana na wyższe progi reprezentatywności zakładowych organizacji związkowych (obecnie 8% i 15%) powoduje, że niektóre do tej pory uznawane za reprezentatywne struktury związkowe nie będą już osiągały minimalnych progów. Wątpliwość rzeczywiście jest, ponieważ w zakładowej organizacji uznanej za reprezentatywną wskazuje się liczbę chronionych działaczy związkowych według kryterium wielkości organizacji związkowej bądź według kryterium kadry kierowniczej zakładu pracy (art. 32 ust 3 i 4 ustawy o związkach zawodowych). Natomiast ochrona w organizacji niereprezentatywnej przysługuje tylko jednej osobie wykonującej pracę zarobkową wskazanej uchwałą zarządu tej organizacji (art. 32 ust 6 ustawy o zw. zaw.). Zatem, jeśli zakładowa organizacja związkowa straciła przymiot reprezentatywności w związku z nowelizacją, ponieważ ustawodawca podniósł od dnia 1 stycznia 2019 r. progi reprezentatywności związkowej, wówczas powinna ulec zmianie liczba działaczy chronionych z kilku osób do jednej.
Za sprawą przepisu przejściowego ustawy nowelizującej ustawę o związkach zawodowych, czyli art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1608) wygląda to jednak inaczej. Przepis ten stanowi bowiem, że "pracownik objęty ochroną, o której mowa w art. 32 ustawy zmienianej w art. 1, nabytą na podstawie przepisów w brzmieniu dotychczasowym, podlega tej ochronie do upływu okresu, o którym mowa w art. 32 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1". Inaczej mówiąc fakt utraty przymiotu reprezentatywności zakładowej po dniu 1 stycznia 2019 r. pozostaje bez wpływu na uprawnienia ochronne działaczy związkowych, którzy zostali objęci ochroną na mocy przepisów dotychczasowych, gdy obowiązywały niższe progi reprezentatywności 7% i 10%. Nadal więc do końca okresu określonego uchwałą zarządu zakładowej organizacji związkowej podjętą w poprzednim stanie prawnym, podlegają oni ochronie do końca okresu określonego w tej uchwale.
PRZYKŁAD
W marcu 2018 r. zarząd reprezentatywnej na poziomie 10% zakładowej organizacji związkowej podjął uchwałę o wskazaniu na okres kadencji tj. do marca 2021 r. sześciu osób podlegających ochronie według kryterium kadry kierowniczej zakładu pracy. Jednakże po dniu 1 stycznia 2019 r. organizacja zakładowa nie ma już minimalnego progu reprezentatywności zakładowej 15%, która jest dla niej wymagana. Pomimo tego nadal sześciu działaczy związkowych podlega ochronie do końca okresu określonego uchwałą zarządu z marca 2018 r., czyli do marca 2021 r.
epr
---
Szkolenia ze zwiazków zawodowych